Tanrısız Gençlik
Ödön
von Horváth, 1937’de yayımlanan Tanrısız Gençlik’te, faşizmin yol açtığı ahlaki
çöküntüyü ergenlik çağındaki bir grup genç üzerinden anlatır. Romanın başlığı,
Nazi Almanya’sının itaat etmek üzere yetiştirilmiş; ırkçılığı, nefreti ve
militarizmi içselleştirmiş gençlerine atıfta bulunur. Bağımsız düşünceden,
empatiden ve medeni cesaretten nasibini almamış bu ruhsuz varlıklar, savaşta
şanlı zafer ve hamaset düşleri kurmaktadır. Tanrı ve hakikat ile zamanın ruhu
ve barındırdığı yalanlar arasındaki tezat, romanın ana izleğini oluşturur.
Karakterler iki gruba ayrılmıştır: Hıristiyanlığın ve hümanizmin değerlerinin
geçerliliğini koruduğu eski düzenden yana olanlar ile Nasyonal Sosyalist yeni
düzenin taraftarları. İlk grupta yer alan ve romanın anlatıcısı olan öğretmen,
başlangıçta ekmeğinden olma korkusuyla ahlaki değerlerini savunmaya çekinen bir
oportünisttir. Birinci Dünya Savaşı sırasında Tanrı’ya inancını yitirmiştir.
Ancak zaman içinde vicdanının sesine kulak vererek hakikatin üstün gelmesi için
çalışırken Tanrı’yı yeniden bulur.