Temel İslam Bilimleri Bölümü Anabilim Dalları

Arap Dili ve Belagatı Anabilim Dalı

İslâm dininin asli kaynaklarının doğrudan anlaşılabilmesi, temel İslam bilimleri ve kültür tarihi alanlarında Arapça yazılmış orijinal kaynak niteliği taşıyan klasik ve modern eserlerin incelenebilmesi için öncelikle en önemli kaynak dil olan Arapçanın öğrenilmesi; ayrıca bu eserlerdeki dil inceliklerinin anlaşılması için de belagat adı altında toplanan özellikle bu dile ait çeşitli disiplinlerin bilinmesi gerekmektedir. Arap dili ve Belagatı Anabilim dalı, Arapçayı dil ve gramer olarak modern bilimsel yöntemlerle öğretmeye çalışmaktadır. Fakültemizdeki Arapça dersi, temelde İslâmî ilimlerin öğretimine katkı sağlamayı amaçlamakla birlikte Arap dünyasındaki gelişmeleri takip edebilecek, düşündüğünü yazılı ve sözlü yolla ifade edebilecek dil becerisine sahip öğrenciler yetiştirmeyi de hedeflemektedir. Fakültemizde derslerin yüzde otuzunun Arapça okutulması zorunludur. Bu nedenle zorunlu Hazırlık sınıfımız mevcuttur. Hazırlık sınıflarımızda Nahiv, Sarf, Kıraat, Muhadese, İmla ve İnşa ve Kur’an Arapçası dersleri okutulmaktadır. Lisans kısmında ise Birinci sınıfta Arapça I ve Arapça II dersleri, ikinci sınıfta Arap Dili ve Edebiyatı I ve Arap Dili ve Edebiyatı II dersleri okutulmaktadır. Lisansüstü öğretimde ise Temel İslam Bilimleri Anabilim dalı adı altında biri Türkçe biri Arapça olma üzere iki adet Yüksek Lisans Programı ve birisi Türkçe diğeri Arapça olmak üzere iki adet Doktora programı bulunmaktadır.

Hadis Anabilim Dalı

İslam’ın iki ana umdesinden biri olan hadis ilmi ana hatlarıyla hadis metinlerinin Hz. Peygamber’den günümüze intikalinin hadis usul ve kavramları çerçevesinde incelenmesi ve bu metinlerin layıkıyla anlaşılmasını konu edinmektedir. Bu ana bilim dalının dersleri hadis ve sünnet ilimlerinin zengin terminolojisi ile incelemeyi, hadis metinlerinin intikal süreçlerini ele almayı, Hz. Peygamber’e nispet edilen metinlerin İslam tarihi boyunca farklı ilmi disiplinler tarafından nasıl anlaşıldığını aktarmayı amaçlamaktadır. Bilim dalında sözü edilen amaçlara ulaşabilmek için fakültemiz lisans programlarında Hadis Tarihi ve Usulü dersinin yanı sıra temel hadis eserlerinden kayda değer pasajların okunduğu, öğrencilerin hadis metinleri konusunda farkındalık kazanmasını amaçlayan Hadis-1 , Hadis-2 ve Hadis-3 dersleri okutulmaktadır.

İslam Hukuku Anabilim Dalı

İslam hukuku (orijinal adıyla fıkıh), İslam dinin ibadetlere ve muâmelâta (hukukî işlemlere) dair hükümlerini ve bu hükümlerin çıkarılış yol ve yöntemlerini konu edinir. Konu itibariyle ilahiyat öğrencisinin kişisel ve meslekî hayatında ihtiyaç duyduğu bilgilerin büyük çoğunluğu İslam hukuku ile ilgilidir. Bunun idrakinde olan İslam hukuku anabilim dalı İslam hukukunun tarihi seyri ve fıkıh usulü ile fürûun önemli konularını analitik yaklaşımla öğrencilere öğretmeyi hedefler. Bunu gerçekleştirmek için lisans müfredatında yer alan zorunlu dersler yanında onları takviye edici ve geliştirici seçmeli dersler ihdas etmiştir. İlahiyat lisans programında anabilim dalımıza ait zorunlu dersler sırasıyla şöyledir: İslam Hukukuna Giriş, İslam İbadet Esasları, İslam Hukuk Usulü-1, İslam Hukuk Usulü-2, İslam Hukuku-1, İslam Hukuku-2. Anabilim dalımızın teklifi ile ihdas edilen seçmeli dersler ise dönem sırasına göre şöyledir: Ahkâm Âyetleri, Fıkhu’s-Siyre (Siyer-i Nebinin İslam Hukukuna Etkisi), Günümüz Fıkıh Problemleri, İslam Hukuk Felsefesi, Modern Dönem İslam Hukuku Çalışmaları, Osmanlı Hukuku, Ahkâm Hadisleri, Fıkıh Edebiyatı, İslam Hukuk Sosyolojisi, İslam İdare Hukuku, Kur’an Hükümleri ve Modern Hukuk, Fıkıh Prensipleri, Hukuka Giriş, İbadetlerle İlgili Ortaya Çıkan Yeni Sorunlar, Mecelle’nin Külli Kaideleri, Mukayeseli İslam Hukuku, Fıkıh Teorileri, İbadetlerle İlgili Mesleki Uygulamalar, İslam Fıkıh Mezhepleri, İslam Hukuku Metinleri, İslam İnsan Hakları ve Demokrasi. Anabilim dalı öğretim üyelerimiz, verdikleri lisans ve lisansüstü derslerin yanında yüksek lisans ve doktora tez danışmanlıkları ve yaptıkları bilimsel çalışmalar ile bilim dalına akademik katkı sunmanın gayreti içindedirler.

İslam Mezhepleri Tarihi Anabilim Dalı

İslam Mezhepleri Tarihi, siyasi ve itikadi gayelerle vücud bulmuş İslam’ın düşünce ekolleri diyebileceğimiz beşeri oluşumları, bilimsel yöntemlerle inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bağlamda Ehl-i Sünnet, Şia, Haricilik, Mutezile ve Mürcie gibi klasik mezhepleri, Vehhabilik, Dürzilik, Nusayrilik, Yezidilik, Babilik-Bahailik, Ahmedilik (Kadiyanilik), Alevilik ve Bektaşilik gibi mezhep veya dini yapılanların yanı sıra Çağdaş İslami akımları inceler. İslam Mezhepleri Tarihi, söz konusu mezhep ve dini yapılanmaları incelerken betimleyici bir metodu hedefler; her mezhebi kendi temel kaynaklarından hareketle ele almaya ve tanıtmaya çalışır. Dolayısıyla da söz konusu mezhep, dini yapılanma ve çağdaş İslami akımların ileri sürdükleri görüşlerin tarihini, siyasi ve içtimai temellerini ortaya koymaya çalışır. Böylece onlar hakkında sağlıklı bir bilginin elde edinilmesine gayret eder. Bu amaçları gerçekleştirmek için Lisans Programında İslam Mezhepleri Tarihi I, İslam Mezhepleri Tarihi II, Çağdaş İslam Akımları (Seçmeli), Türkiye’de Dini Akımlar (Seçmeli) dersleri okutulmaktadır. Lisansüstü Programlarda ise İslam Mezhepleri Tarihine Giriş, İslam Mezhepleri Tarihi Metodolojisi, İslam Mezhepleri Tarihi Klasik Metinleri ile Ehl-i Sünnet, Şia, Yezidilik, Selefilik, İslamcılık ile ilgili dersler verilmektedir. Ayrıca yüksek lisans ve doktora tez danışmanlıkları ve bilimsel çalışmalarla alana akademik katkı sunulmaya çalışılmaktadır.

Kelam Anabilim Dalı

Kelam ilmi, Kur’an ve sahih sünette belirtilen İslam inanç esaslarını selim aklın rehberliğinde inceleme, temellendirme ve diğer görüşlere karşı savunmayı gaye edinen bir disiplindir. Bu disiplin, aklî ve naklî delillerden elde ettiği verileri uygun araçlar kanalıyla inananların idrakine sunar. Bu bağlamda Allah, insan ve âleme dair her türlü bilgiyi araştırma konusu yapar. Öte yandan kelam ilmi, İslam inanç ilkeleri etrafında tarihsel süreçte yaşanan düşünsel tartışma ve gerilimleri ilmi ve akademik bir perspektifle ortaya koyma, analiz etme ve anlamlandırma yükümlülüğü taşır. “Yakînî” bilgi şiarı ile sağlam bilgiye olan bağlılığını ortaya koyar ve bu cendereden salim bir şekilde çıkmanın yolunu bulmaya gayret eder. İslam İnanç Esasları, Kelam Tarihi, Sistematik Kelam I ve Sistematik Kelam II gibi dersler yoluyla ulaştığı sahih bilgileri genç nesillere aktarır.

Kur'an-ı Kerim’i Okuma ve Kıraat Anabilim Dalı

Kur’an-ı Kerim-i Okuma ve Kıraat Anabilim Dalı, İslam dininin temel kaynağı olan Kur’an’ı Kerim’in kurallarına uygun olarak okunması ve kelimelerinin doğru şekilde telaffuz edilmesi gibi konuları ele alan bir anabilim dalıdır. Bu anabilim dalında Kur’an-ı Kerim-i tecvit kurallarına uygun biçimde okunması için gerekli olan teorik ve pratik eğitim verilmektedir. Bu anabilim dalında Kur’an-ı Kerim’in kurallarına uygun biçimde okunması için Kur’an kelimeleri üzerindeki farklı okuyuşları konu alan Kıraat ilmi ve farklı kıraatların tanınması, Kur’an harflerinin fonetiği ile ilgili teorik bilgilerin yanı sıra bazı sûrelerin ezber pratiği, Kur'an'ın içeriği ve konu dağılımı ile ilgili temel bilgilerin kavranması amaçlanır. Kur’an kelimeleriyle ilgili farklı okuyuş türlerinin Kur’an’ın tefsirinde önemli derecede katkı sağladığı bilinmektedir.

Tasavvuf Anabilim Dalı

Tasavvuf, insanoğlunun yaratıcısı ile olan bağlantısını ve manevî dünyasını ele alan bir bilimdir. Bu bağlamda araştırmalarımızı yaparken insanın bu tür manevî ihtiyaçlarının giderilmesi ve bu ihtiyaçların sağlıklı bir din anlayışı zemininde çözümlenmesi amacı güdülmektedir. Bu amacın gerçekleşmesi için dinin bütün alt disiplinleriyle ve tüm insanî bilimlerin katkısından yararlanmasının zorunlu olduğuna inanıyoruz. Tasavvuf Tarihi, Türk kültürünün bir parçası olan tasavvufî akımları tarihî açıdan ele alarak inceler. Özellikle bu alan, kültürümüzün temel taşları sayılan Mevlanâ, Yȗnus Emre, Hacı Bektâş-ı Velî, Muhyiddîn-i Arabî, İmam-ı Gazzâlî, Abdulkâdir-i Geylâni ve Şâh-ı Nakşibend gibi tüm insanlığa yön veren mutasavvıfların evrensel düşüncelerini günümüz insanına takdim etmektedir. Çağdaş insanın hemen her zaman ihtiyaç duyduğu adı geçen mutasavvıfların da ele aldığı barış, sevgi, kardeşlik, hoşgörü gibi temalar işlenmekte ve ülkemiz insanının dinî hayatına yansıtılmasına çalışılmaktadır. Diğer taraftan dinî hayatın derȗnî yönünü oluşturan tasavvuf hakkında ilmî-akademik düzeyde araştırmalar yapılmakta ve insanımızın dinin temel değerleriyle çelişen durumlara düşmemesi için yayınlar çıkarılmaktadır. Ayrıca bu anabilim dalında Türk kültürünün bütün alanlarında etkili olmuş, düşünce hayatımızı hemen her alanda etkilemiş tasavvuf olgusunun, tarihî süreç içinde geçirdiği evreler irdelenmekte ve günümüz açısından değerlendirilmektedir. Bu anabilim dalında yapılan çalışmalar genç ilâhiyatçılara anlatılarak onların dini ve din kültürünü doğru öğrenip sağlıklı sentezlere ulaşmalarına katkıda bulunmaktadır. Anabilim dalımızda; İslâm dininin bilgi ve düşünce sistemini öğrenme ve yaşama yolunda müslümanlar tarafından ortaya konan çabalar, Bu çabaların Kur’ân ve Sünnet’teki temelleri ve tarih içindeki evreleri, Bu faaliyetin ilmî bir disiplin olarak sistematize edilmesinden sonra kazandığı terimler, Varlık, bilgi ve değer anlayışı ile önde gelen örnek şahsiyetler, Bu ilmin diğer İslâmî disiplinlerle olan ilişkisi ve karşılıklı etkileri ele alınır. Ana Bilim Dalımız Öğretim Üyeleri ıüm bu hedefleri,“Tasavvuf-I ve Tasavvuf-II” derslerinde kapsamlı bir biçimde geleceğin genç İlahiyatçılarına verdikleri lisans ve lisansüstü derslerin yanında yüksek lisans ve doktora tez danışmanlıkları ve yaptıkları bilimsel çalışmalar ile bilim dalına akademik katkı sunmanın gayreti içindedirler.

Tefsir Anabilim Dalı

İslam’ın ana kaynağı olan Kur’ân-ı Kerîm’in tarihini, onun çeşitli yönlerden incelenmesi sonucunda ortaya çıkan “Kur’ân İlimleri”ni ve bu alandaki literatürü, Kur’ân’ın daha iyi anlaşılıp yorumlanmasının usûl ve metotlarını, İslam tarihi boyunca oluşan tefsir müktesebatını analitik bir yaklaşımla ele alan anabilim dalıdır. Bu anabilim dalının derslerinin amacı, Kur’ân imlâsının geçirdiği tarihî süreci, Kur’ân’ın doğru okunmasının esaslarını, onu sağlıklı bir şekilde yorumlamanın ilkelerini, Kur’ân’ın muhtevasını, tefsir ilminin oluşum ve gelişim sürecini, bu süreç boyunca oluşan müellefâtı, günümüzde tefsir ilminin yöntem ve problemlerini, günümüz İslam dünyasında ve oryantalist bilim çevrelerinde gerçekleştirilen önemli Kur’ân araştırmalarını incelemektir. Bu amaçları gerçekleştirmek için lisans programında Kur’ân Tarihi, Kur’ân’ın Ana Konuları, Tefsir Tarihi, Tefsir Usûlü, Klasik Tefsir Metinleri, Muasır Tefsir Metinleri, Günümüz Tefsir Problemleri, Konulu Tefsir, Kur’ân Semantiği, Kur’ân Tercüme Teknikleri, Kur’ân Meâli, Kur’ân’a Çağdaş Yaklaşımlar gibi dersler okutulmaktadır.

İSLAM TARİHİ VE SANATLARI

İslam Tarihi Anabilim Dalı

İslâm Tarihi Anabilim Dalı, diğer bölümlerimiz ve anabilim dallarımız gibi öğrencilerin bilgi seviyelerini arttırmayı ve bu bilgileri formasyona uygun bir şekilde aktarmayı hedeflemektedir. Ayrıca öğrencilerin İslam Tarihi ve Medeniyetini anlamaya çalışırken tarihi süreçleri doğru okumasını; olayları zamanın ve mekânın şartları içerisinde değerlendirmesini; olaylara siyasi, sosyal, kültürel ve iktisadi açılardan çok boyutlu bakabilmesini; İslam Tarihçiliğinin salt kronolojik bir sınıflama olmadığını anlamasını amaçlamaktadır. Fakültemizde İslam Tarihi Ana Bilim Dalı bünyesinde Siyer, İslam Tarihi I, İslam Tarihi II ve İslam Medeniyeti Tarihi dersleri okutulmaktadır. Bu derslerde İslâm tarihçiliğinin başlangıcı, kaynakları, Hz. Peygamber ve Hulefâ-yi Râşidîn dönemi, tarih boyunca İslâm coğrafyasının çeşitli bölgelerinde kurulmuş olan Müslüman-Türk devletlerinin teşkilatları, kültür ve medeniyetleri ele alınmaktadır.

Türk İslam Sanatları Tarihi Anabilim Dalı

Fakültemizde Türk İslam Sanatları Tarihi Anabilim Dalı bünyesinde, Türk İslam Sanatları Tarihi dersi okutulmaktadır. Bu derste, sanatın bazı araştırmacılar tarafından yapılan tanımları hakkında bilgi sahibi olmak ve sanat eserinde bulunması gereken özellikleri öğrenmek. İslam’ın sanata ve estetiğe bakışını kavramak. İslam’da tasvir konusunda lehte ve aleyhte delil olarak kullanılan hadisleri bilmek ve bu konuda farklı görüş ve uygulamaların bulunduğunu öğrenmek.İslam’ın eski medeniyetlere, şehirlere, tarihi eserlere ve arkeolojiye bakışı hakkında bilgi sahibi olmak. İslam sanatının karakter ve mahiyetini tanımak. İslam sanatının gelişmesine tesir eden faktörleri öğrenmek. Hz. Peygamber döneminden itibaren, Hülefâi Râşidîn, Emeviler, Endülüs Emevileri, Gazneliler, Karahanlılar, Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları, Beylikler ve Osmanlı dönemi sanat ve mimarisinin önde gelen mimari eserlerini öğrenip bu dönemlerin genel karekter ve özellikleri hakkında bilgi sahibi olunmaktır.

Türk İslam Edebiyatı Anabilim Dalı

Türklerin Müslüman olma sürecinde edebi metinler oldukça önemli bir role sahiptir. İslami dönem Türk edebiyatı metinlerinden Kutadgu Bilig, Atabetü’l-Hakâyık, Divân-ı Hikmet gibi Türklerin yaşadığı coğrafyada çok sevilen dini metinler, Divan-ı Lugati’t-Türk gibi Türk ve İslam dil ve kültürlerini inceleyen metinler, sonraki asırlarda Mevlâna, Hacı Bektaş, Yunus Emre gibi tasavvufi kültürle birlikte İslami yaşayışın yayılmasını ve benimsenmesini sağlayan mutasavvıfların eserleri Türk-İslam edebiyatı derslerinde incelenen temel konulardır. Ayrıca Osmanlı Türkçesi, metin inceleme ve şerhi gibi tarihi metinleri anlama konusunda önemli role sahip dersler de Türk-İslam Edebiyatı dersleri bünyesinde işlenmektedir.

Türk Din Musikisi Anabilim Dalı

Mûsikînin özellikle dinî sahadaki etkin rolü, İslâm öncesi ve İslâm sonrası mûsikîmizin Türk medeniyetindeki rolü, Türklerin mûsikî teorisi ve pratiği açısından ortaya koyduğu kaynak eserler, önde gelen mûsikîşinasların hayat ve sanatları, Türk mûsikîsinin saz ve söz formları incelenmektedir.

FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜ

Dinler Tarihi Anabilim Dalı

İnsanın başkasının dinini araştırma fikriyle uzun geçmişe sahip olan, ancak modern dönemde gelişerek bağımsız bir bilim dalı haline gelen Dinler Tarihi bugün temelde tarihsel, karşılaştırmalı ve fenomenolojik yaklaşımlarla araştırma ve inceleme yapmaktadır. Hem dünyada hem de Türkiye’de kendisine has metot geliştirme aşamasında olan Dinler Tarihi biliminin konusu inanan ve dini olan insandır. İnsanı inanç ve ameli yönleriyle ele alırken insanın durduğu hem duyular alemi hem de duyular ötesi her nokta araştırma alanına dahildir. Dinleri araştırma söz konusu olduğunda; geleneksel, milli, evrensel ve kurumsal dinlerin tamamı araştırma konusudur. Bu doğrultuda dünya üzerinde müntesibi bulunan ve bulunmayan tüm dinler araştırma alanındadır. Dinleri, kutsal metinleri (Kutsal Kitap ve Mitoloji), tarihi, gelenekleri, kurumları, kurumsal yapıları, dini eşya ve objeleri, inançları ve uygulamalarıyla inceleyen Dinler Tarihi bilimi iki temel alana sahiptir. Birincisi; tanrı, kutsal, tanrısal varlıklar, melek, şeytan, cin gibi temel kutsalları ve her türlü inancı kapsayan inançsal yöndür. İkincisi ise dua, ayin ve ritüeller, hac ve ziyaretler, yıllık bayram, festival ve kutlamalar, inisiyasyon törenleri ve her türlü ibadetleri gelenekleriyle birlikte kapsayan duyularla algılanabilir uygulama yönüdür.

İslam Felsefesi Anabilim Dalı

İslâm Felsefesi, klasik dönem İslam düşüncesinde Müslüman filozofların ortaya koydukları Antik Yunan tarzındaki felsefî düşüncenin genel adıdır. Felsefî bir düşünce olma bakımından İslâm Felsefesinin, diğer felsefî geleneklerden hiçbir farkı yoktur. İslâm Felsefesi tabirindeki “felsefe” ifadesi, Yunan felsefesi, Hind felsefesi, Modern çağ felsefesi derken felsefe neyi ifade ederse onu ifade eder; konu ve metod yönünden farklı değildir. İslâm kültüründe “İslâm felsefesi” adı verilen geleneksel felsefî düşünce, hiç şüphesiz İslâm kültür mirasının en zengin ve en geniş bir parçasıdır. Bu felsefî düşüncenin ana hatlarını ve özelliklerini bilmeden, genel İslâm kültürünün bir değerlendirmesini yapmak oldukça zor bir iştir. Bu felsefî düşünceyi bilmeden, onunla sıkı ilişkisi olan bazı kelamî, felsefî ve fıkhî meseleleri ve onların yapısını tam olarak anlamak mümkün değildir. İslâm Felsefesi, tarihî ve doktrinal gelişimi içinde, özellikle tasavvufî ve kelâmî düşünce çeşitlerini de içine alacak şekilde bir bütün olarak değerlendirildiğinde, yepyeni meseleler ortaya atan, bu meselelerle birlikte Eski Yunan felsefesinin meselelerine yeni çözümler sunan, İslâmî karakteriyle de özgün bir felsefedir. Onun eklektik bir felsefe olması, özgün olmasına mâni değildir, kaldı ki dikkatle incelendiğinde görülen odur ki aslında eklektik olmayan hiçbir felsefe ve insan düşüncesi yoktur. Başta Kindî, Fârabi, İbn Sina, Sühreverdî ve İbn Rüşd bu alanda büyük eserler ortaya koymuş düşünürler olarak önemli bir konumun da temsilcisi sayılırlar.

Din Sosyolojisi Anabilim Dalı

Din Sosyolojisi Anabilim Dalı dinin toplum, toplumun din üzerindeki etkilerini karşılaştırmalı bir bakış açısıyla ele alır. Dinin toplumsal anlam ve işlevleriyle ilgili meseleleri sosyal etkileşim süreçlerine, sosyal kurumlar ve sosyal gruplara duyarlı bir şekilde tahlil eder. Dini oluşum ve yapıları tarafsız bir şekilde ele almayı hedefleyerek günümüz dünyasında dinin yeri ve önemini ortaya koymaya çalışır. Aynı zamanda bu alanın bağımsız bir disiplin olarak ortaya çıkma sürecini, onun klasik ve modern sosyal bilimciler tarafından nasıl tanımlandığı ve ele alındığını tartışarak yapar. Alana özgü belirli klasik ve çağdaş problemleri yapı ve değişim diyalektiği içinde analiz eder. Dini organizasyonlar, kültür, gelenek, modernite, küreselleşme, postmodernite, sekülerleşme, çokkültürlülük gibi konular üzerine teorik düşünme becerisi geliştirmeyi amaçlar. Çağdaş dünyadaki sosyal, politik ve ekonomik gelişmeler eşliğinde dinin nasıl pratize edildiğini ve anlaşıldığını, sosyal bilimlerin diğer alanlarındaki birikimlerden de faydalanarak göstermeye çalışır. 

Din Felsefesi Anabilim Dalı

Din felsefesi, dini ve metafizik konuları rasyonel, tutarlı, eleştirel bir yöntemle inceleyen bir felsefe disiplinidir. Bu bağlamda akıl iman ilişkisinin nasıl olması gerektiği, Tanrı, sıfatları ve varlığının delilleri, Tanrı’nın âlemle ilişkisi, ateizm, kötülük problemi, din-bilim ilişkisi, din-ahlak ilişkisi, dini dili meseleleri, ölümsüzlük problemi, din-sanat ilişkisi gibi konuları felsefi bir yöntemle ele alarak temellendirmeye çalışır ve bu konular hakkında teorik ve pratik düşünme becerileri geliştirmeyi amaçlar. Dünyada ve son zamanlarda da Türkiye’de oldukça belirgin bir şekilde zengin bir literatürün oluştuğunun gözlemlendiği din felsefesi disiplini Batı ve İslam düşüncesi hakkında önemli bir çalışma alanı sunar. İlahiyat öğrencilerinin lisans eğitiminde sağlıklı ve tutarlı bir din ve metafizik anlayışı oluşturmasına katkı sunmayı amaçlar. Anabilim dalı olarak lisans eğitiminde Din Felsefesi I ve Din Felsefesi II dersleri okutulur.

Felsefe Tarihi Anabilim Dalı

Felsefe Tarihi, felsefenin ne olduğundan nasıl geliştiğine, çeşitli felsefe öğretilerinin ortaya çıkışından, bu öğretiler arasındaki farklılıklara kadar çeşitli problemleri varlık, bilgi ve değer ekseninde araştıran, çok yönlü ve çok boyutlu bir düşünme ve araştırma alanıdır. Felsefe, kendi üzerine düşünebilen bilinçli bir varlık olan insanın öncelikle anlama ve öğrenme ihtiyacını tatmin ederek, insana bilmekten veya farkındalığı olmaktan kaynaklanan entelektüel haz ve heyecan veren bir alandır. Felsefe Tarihi dersinde felsefenin ortaya çıkışı, Antik Yunan düşünce okulları ve bunların düşünce tarihine katkıları, Helenistik düşünce, Ortaçağ düşüncesi, Rönesans, Yeniçağdaki felsefi açılımlar, Aydınlanma düşüncesi ve çağdaş felsefi düşünce eksenindeki konuların öğretimi yapılmaktadır.

Din Psikolojisi Anabilim Dalı

Dinî bakımdan insan ruhunda oluşan ve yaşanan dinamiklerin dış dünyaya yansıması yoluyla oluşan davranışlarını Din Psikolojisi kendine has metod ve tekniklerle çözümlemeye çalışır. Bireysel dindarlık ve bireysel dindarlığın psikolojik kaynakları, disiplin olarak din psikolojisinin doğuşu ve gelişimi, ilk din psikologları, ibadet ve duanın bireyin dinsel gelişimine etkileri, dindarlık-maneviyat münasebetleri, dini değişim, dindarlığın hayata yansımasının boyutları ve biçimleri, dinin problemlerle başa çıkmada rolü, dindarlık-ruh sağlığı münasebeti birey ve din ilişkilerinin tüm boyutları ele alınmaktadır. Öğrencilere dini konulara insani bakış açısıyla bakabilme, kendi dini tecrübe ve davranışlarının farkına varabilme ve buradan hareketle başkalarının dini dünyaları hakkında tahmin ve yorumlarda bulanabilme becerisi kazandırmayı amaçlar.

Mantık Anabilim Dalı

Mantık bilimi; zihni hatadan koruması, bilinenlerden hareketle bilinmeyenin bilgisine eriştirmesi, akla ölçüt kazandırması, hakkı batıldan ve hayrı şerden ayırması özelliğiyle kişinin iki cihanda saadete ulaşmasına öncülük eden bir sanat/bilimdir. Bireyin kendi kendine ve çevresiyle hareket noktasının en temel alanıyla ilgilendiği için Müslüman filozoflar mantığı “ilimleri başı” veya “ilimlerin hizmetkârı” olarak da isimlendirmişlerdir. Onları bu türden isimlendirmelere götüren sebep, mantık olmaksızın sağlam bir düşünme ve ifade/hareket noktasının daima hataya teşne olacağı mülahazasıdır. Bundan dolayı Müslüman bilginler, temeli Antik Yunan filozofları tarafından ortaya konulmuş ve sistemleştirilmiş olan bu bilime gereken önemi vermişler ve kendi kültür havzalarında hem diğer İslâm ilimlerinin hem de Batı düşünce geleneğinin faydalanabileceği devasa bir imkân/çalışma ve üretme alanını miras bırakmışlardır. Medreselerdeki yerini ve önemini koruduğu gibi son dönem yenileşme hareketlerindeki yerini de almıştır. Daru’l-Funûn’un Ulumu-ı Şer’iye bölümünde Felsefe Grubu derslerinin altında mantık dersi verilmiştir. Düşünce tarihi boyunca önemini kaybetmeyen Mantık ilmi, günümüzde de ilahiyat fakültelerinde okutulan temel dersler arasındadır.

Din Eğitimi Anabilim Dalı

Din Eğitiminin bir bilimsel disiplin olarak üniversitelerde yer alışı, Batı’da, 20. Yüzyılın başlarına kadar uzanır. Türkiye’de Din eğitimi Bilimi’nin bir bilimsel disiplin olarak ortaya çıkışı, Batı ülkelerine nazaran oldukça geç olmuştur. Din Eğitimi Bilimi’nin ilgi alanına giren konu başlıkları aşağıdaki gibidir: Eğitim ve din eğitimi bilimi ile ilgili tanım ve kavramlar; din eğitimi biliminin diğer bilimlerle ilişkisi; din eğitimi biliminin alanı, amacı ve görevleri; Türkiye´de din eğitim ve öğretiminin tarihsel gelişimi; Türkiye´de din eğitiminin hukuki dayanakları; dini gelişim ve öğrenme; din öğretiminde program geliştirme ve yaklaşımlar; din dersi öğretmen yeterlikleri ve eğitimi; mesleki din eğitimi ve imam hatip liseleri; din eğitimi ve din hizmetleri; ailede din eğitimi; yetişkin din eğitimi; yüksek din öğretimi; din eğitimi ve öğretiminin güncel problemleri. Anabilim dalı olarak lisans eğitiminde Din Eğitimi dersi ilahiyat fakültesi son sınıfta ilk dönemde yani 7. öğretim döneminde okutulur.