SEZAİ KARAKOÇ EDEBİYAT FAKÜLTESİ ÖĞRETİM ÜYEMİZİN PROJESİ KABUL EDİLDİ
Dicle Üniversitesi Sezai Karakoç Edebiyat Fakültesi öğretim üyelerinden Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Barlas yürütücülüğünde hazırlanan “Çağrışım Atlası: Türk Lehçelerinde Sözcükler Arası Bağlantılar” başlıklı proje, “TÜBİTAK 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı” kapsamında destek almaya hak kazandı. Toplam 36 ay sürecek proje için TÜBİTAK tarafından 1.207.654 TL destek sağlandı.
Proje, Türkiye Türkçesi dışındaki üç büyük Türk lehçesinde (Azerbaycan, Özbek ve Kırgız Türkçeleri) sözcük çağrışımlarını toplumsal cinsiyet bağlamında analiz eden öncü bir çalışmadır. Disiplinler arası yapısıyla dikkat çeken proje, söz konusu lehçelerde bireylerin temel sözcüklere verdikleri zihinsel tepkileri dijital platformlar üzerinden toplayarak çağrışım verilerini ağ analizi teknikleriyle inceleyecek.
Proje kapsamında geliştirilecek çevrim içi platform aracılığıyla 18-30 yaş aralığındaki katılımcılardan serbest çağrışım yöntemiyle veri toplanacak; bu veriler Python programlama dili ve NetworkX, Pandas, Matplotlib gibi kütüphanelerle analiz edilerek görselleştirilecek. Küçük Dünya kuramı, Louvain algoritması, çağrışım gücü, aradalık merkezîliği gibi metriklerle yürütülecek analizler, sözlüklerin zihindeki yapılanmaları ile bu yapılanmalar üzerindeki cinsiyet ve kültür temelli farklılıkları açığa çıkaracak.
Elde edilecek çıktılar; dil öğretimi, yapay zekâ, doğal dil işleme, marka stratejileri ve kültürel çözümlemeler gibi pek çok alanda kullanılabilir nitelikte olacak aynı zamanda “Türk Dünyası 2040 Vizyonu” kapsamında ortak Türk kimliğinin bilişsel haritalarını çıkarmaya katkı sunacak.