|
YÜKSEKÖĞRETİM
KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA
DAİR KANUN
ÖĞRENCİ
DİSİPLİN MEVZUATI
|
Kanun No. 7437
|
Kabul Tarihi: 2/2/2023
|
MADDE
2- 4/11/1981 tarihli
ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 54 üncü maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“MADDE 54-
(1) Disiplin cezaları ve disiplin cezalarını gerektiren disiplin suçları:
a) Kınama:
Öğrenciye öğrencilikle ilgili kusurlu davranışlarından dolayı kınandığının
yazılı olarak bildirilmesidir. Kınama cezasını gerektiren eylemler şunlardır:
1) Yükseköğretim
kurumu yetkililerince istenilen bilgileri yanıltmak amacıyla eksik veya
yanlış bildirmek,
2) Ders,
seminer, sınav, uygulama, laboratuvar, atölye çalışması, bilimsel
toplantı ve konferans gibi çalışmaların düzenini bozmak,
3) Yükseköğretim
kurumu içinde izinsiz olarak bildiri dağıtmak, afiş veya pankart asmak,
4)
Yükseköğretim kurumunca veya yükseköğretim kurumunun izniyle asılmış güncel
duyuruları, program ve benzerlerini koparmak, yırtmak, değiştirmek, karalamak
veya kirletmek,
5)
Sınavlarda kopyaya teşebbüs etmek,
6)
Üniversite kampüsünde üniversite senatosu tarafından belirlenen
alanlar dışında, sigara ve diğer tütün ürünleri ile elektronik sigara
kullanmak.
b)
Yükseköğretim kurumundan bir haftadan bir aya kadar uzaklaştırma: Öğrenciye,
yükseköğretim kurumundan bir haftadan bir aya kadar uzaklaştırıldığının ve bu
süre içerisinde derslere ve sınavlara katılamayacağının yazı ile
bildirilmesidir. Yükseköğretim kurumundan bir haftadan bir aya kadar
uzaklaştırma cezasını gerektiren eylemler şunlardır:
1) Öğrenme
ve öğretme hürriyetini engelleyici veya yükseköğretim kurumlarının işleyiş ve
huzurunu bozucu eylemlerde bulunmak,
2)
Disiplin soruşturmalarının usulüne uygun bir şekilde yürütülmesini
engellemek,
3)
Yükseköğretim kurumundan aldığı kendine hak sağlayan bir belgeyi başkasına
vererek kullandırmak veya başkasına ait bir belgeyi kullanmak,
4)
Yükseköğretim kurumunda kişilerin şeref ve haysiyetini zedeleyen sözlü veya
yazılı eylemlerde bulunmak,
5) Yükseköğretim
kurumu personelinin, kurum içinde ya da dışında, şeref ve haysiyetini
zedeleyen sözlü veya yazılı eylemlerde bulunmak,
6)
Yükseköğretim kurumunda alkollü içki içmek,
7)
Yükseköğretim kurumuna ait kapalı veya açık mahallerde yetkililerden izin
almadan toplantılar düzenlemek,
8) Yükseköğretim
kurumu personeli veya öğrencilerini tehdit etmek.
c)
Yükseköğretim kurumundan bir yarıyıl için uzaklaştırma: Öğrenciye,
yükseköğretim kurumundan bir yarıyıl uzaklaştırıldığının ve bu sürede
öğrencilik haklarından yararlanamayacağının yazı ile bildirilmesidir.
Yükseköğretim kurumundan bir yarıyıl için uzaklaştırma cezasını gerektiren
eylemler şunlardır:
1)
Yükseköğretim kurumlarında işgal ve benzeri fiillerle yükseköğretim kurumunun
hizmetlerini engelleyici eylemlerde bulunmak,
2) Kurum
personeli veya öğrencilerine fiili saldırıda bulunmak,
3)
Yükseköğretim kurumlarında hırsızlık yapmak,
4) Yükseköğretim
kurumu bünyesinde mevcut bina, demirbaş eşya ve benzeri malzemeyi tahrip
etmek veya bilişim sistemine zarar vermek,
5)
Sınavlarda kopya çekmek veya çektirmek,
6)
Seminer, tez ve yayınlarında intihal yapmak veya bunları anket uygulaması,
veri toplama gibi akademik değerlendirme içermeyen katkılar hariç olmak
üzere, kişisel emeği ve akademik birikimi dışında kısmen ya da tamamen
başkalarına yazdırmak,
7)
Yükseköğretim kurumundan uzaklaştırma cezası almış olmasına rağmen bu karara
uymamak,
8) 24/6/2004 tarihli
ve 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 28/A maddesinin üçüncü ve dördüncü
fıkralarında sayılan fiillerden birini yükseköğretim kurumlarında işlemek.
ç)
Yükseköğretim kurumundan iki yarıyıl için uzaklaştırma: Öğrenciye,
yükseköğretim kurumundan iki yarıyıl uzaklaştırıldığının ve bu sürede
öğrencilik haklarından yararlanamayacağının yazı ile bildirilmesidir.
Yükseköğretim kurumundan iki yarıyıl için uzaklaştırma cezasını gerektiren
eylemler şunlardır:
1) Yükseköğretim
kurumu görevlilerine karşı cebir ve şiddet kullanarak görevin
yapılmasına engel olmak,
2)
Öğrencilere karşı cebir ve şiddet kullanarak yükseköğretim hizmetlerinden
yararlanmalarını engellemek,
3)
Yükseköğretim kurumları içerisinde uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak,
taşımak, bulundurmak,
4)
Sınavlarda tehditle kopya çekmek, kopya çeken öğrencilerin sınav salonundan
çıkarılmasına engel olmak, kendi yerine başkasını sınava sokmak veya
başkasının yerine sınava girmek,
5)
Yükseköğretim kurumlarında cinsel tacizde bulunmak,
6)
Yükseköğretim kurumlarında 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli
Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanuna aykırı olarak ateşli
silahlarla mermilerini ve bıçaklarla saldırı ve savunmada kullanılmak üzere
özel olarak yapılmış bulunan diğer aletleri, patlayıcı maddeleri taşımak ve
bulundurmak,
7)
Yükseköğretim kurumunun bilişim sistemine girerek kendisine veya başkasının
yararına haksız bir çıkar sağlamak ya da kişilerin mağduriyetine neden olmak,
8)
Soruşturma ile görevlendirilenleri tehdit etmek,
9) 5199
sayılı Kanunun 28/A maddesinin ikinci fıkrasında sayılan fiili yükseköğretim
kurumlarında işlemek.
d)
Yükseköğretim kurumundan çıkarma: Öğrenciye, bir daha çıkarıldığı
yükseköğretim kurumuna alınmamak üzere öğrencilikten çıkarıldığının yazı ile
bildirilmesidir. Yükseköğretim kurumundan çıkarma cezasını gerektiren
eylemler şunlardır:
1) Mahkeme
kararıyla kesinleşmiş olmak kaydıyla suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, böyle
bir örgütü yönetmek veya bu amaçla kurulan örgüte üye olmak,
2) Suç
işlemek amacıyla kurulan bir örgüte üye olmamakla birlikte, örgüt adına
faaliyette bulunmak veya örgüte yardım etmek,
3)
Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri satmak, başkalarına vermek ya da ticaretini
yapmak,
4) 6136
sayılı Kanuna aykırı olarak ateşli silahlarla, mermilerini ve bıçaklarla
saldırı ve savunmada kullanılmak üzere özel olarak yapılmış bulunan diğer
aletleri, patlayıcı maddeleri kullanmak,
5)
Kişilerin vücudu üzerinde cinsel davranışlarda bulunmak suretiyle cinsel
dokunulmazlıklarını ihlal etmek.
(2)
Disiplin suçunun tekerrürü:
a)
Disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir eylemin, cezanın bildiriminden
sonra ve disiplin ceza zamanaşımı süresi içerisinde tekerrüründe bir derece
ağır ceza uygulanır.
b)
Disiplin suçunun tekerrürü gerekçesiyle yükseköğretim kurumundan çıkarma
cezası verilemez.
(3)
Disiplin amirleri:
a) Bir
fakülte, enstitü, konservatuvar, yüksekokul veya meslek yüksekokulu
içinde öğrencilerin işlemiş oldukları disiplin suçlarından dolayı soruşturma
açmaya ilgili fakülte dekanı, enstitü, konservatuvar, yüksekokul veya
meslek yüksekokulu müdürü yetkilidir.
b) Bu
fıkranın (a) bendi hükmü hariç olmak üzere, yükseköğretim kurumları içinde
veya dışında, müşterek alan ya da mekânlarda işlenen disiplin suçları,
öğrencilerin toplu olarak işledikleri disiplin suçları ile birden çok
fakülte, enstitü, konservatuvar, yüksekokul veya meslek yüksekokulu
öğrencilerinin birlikte işledikleri disiplin suçlarında, soruşturma açmaya
rektör yetkilidir.
c)
Soruşturma, yetkili disiplin amirinin belirleyeceği soruşturmacı veya
soruşturmacılar eliyle yürütülür. Disiplin amiri gerekli gördüğü takdirde
başka bir yükseköğretim kurumundan soruşturmacı görevlendirilmesini de talep
edebilir.
(4)
Soruşturmanın süresi ve zamanaşımı:
a)
Disiplin soruşturmasına, disipline konu olay öğrenilince derhal başlanılır ve
soruşturma en geç otuz gün içinde sonuçlandırılır. Soruşturma bu süre içinde
tamamlanamaz ise soruşturmacı gerekçeli olarak ek süre talep edebilir.
Disiplin amiri sunulan gerekçeyi ve zamanaşımı sürelerini dikkate alarak her
defasında otuz günü geçmemek üzere altmış güne kadar, toplu olarak işlenen
suçlarda ise doksan güne kadar ek süre verebilir.
b) Bu
maddede sayılan disiplin suçu niteliğindeki eylemleri işleyen öğrenciler
hakkında, bu eylemlerin işlendiğinin soruşturma açmaya yetkili amirlerce
öğrenildiği tarihten itibaren;
1) Kınama,
yükseköğretim kurumundan bir haftadan bir aya kadar uzaklaştırma cezalarında
bir ay içinde,
2)
Yükseköğretim kurumundan bir veya iki yarıyıl için uzaklaştırma ile
yükseköğretim kurumundan çıkarma cezalarında üç ay içinde,
disiplin soruşturmasına
başlanmadığı takdirde, disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrar.
c)
Disiplin cezasını gerektiren eylemlerin işlendiği tarihten itibaren, en geç
iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde, disiplin cezası verme
yetkisi zamanaşımına uğrar. Ancak, bu maddenin birinci fıkrasının (d)
bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamındaki fiillerde; zamanaşımı süresi
adli yargı hükmünün kesinleştiği günden itibaren başlar.
ç)
Disiplin cezasının yargı kararıyla iptal edilmesi hâlinde, kararın idareye
ulaştığı tarihten itibaren kalan disiplin ceza zamanaşımı süresi içerisinde,
zamanaşımı süresinin dolması veya dolmasına üç aydan daha az süre kalması
hâlinde en geç üç ay içerisinde kararın gereklerine göre yeniden disiplin
cezası tesis edilebilir.
(5)
Savunma hakkı:
a)
Hakkında disiplin soruşturması açılan öğrenciye isnat edilen suçun neden
ibaret olduğu, savunmasını yapacağı tarihten en az yedi gün önce yazılı
olarak bildirilir; ayrıca öğrenci bilgi sistemi üzerinden veya elektronik
posta ya da kısa mesaj ile de bildirilebilir. Bu yazıda; öğrenciden
belirtilen gün, saat ve yerde savunmasını yapmak üzere hazır bulunması
istenilir.
b) Savunma
yapmak üzere gelen kişi, savunmasını sözlü olarak yapabileceği gibi yazılı
olarak da sunabilir. Yazılı savunma sunulduktan sonra soruşturmacı öğrenciye
ek sorular yöneltebilir.
c)
Öğrenciye gönderilecek davetiyede; çağrıya özürsüz olduğu halde uymadığı veya
özrünü zamanında bildirmediği takdirde, savunma hakkından vazgeçmiş
sayılacağı ve mevcut delillere dayanılmak suretiyle hakkında gerekli kararın
verileceği belirtilir.
ç) Geçerli
bir özür bildiren veya mücbir sebep dolayısıyla davete uymadığı anlaşılan
öğrenciye uygun bir süre verilir. Tutuklu öğrencilere savunmalarını yazılı
olarak gönderebilecekleri bildirilir.
d)
Soruşturma öğrencinin kendini gereği gibi savunmasına imkân verecek şekilde
yürütülür.
(6)
Disiplin soruşturmasında uyulacak esaslar:
a)
Soruşturmanın gizliliği esastır.
b)
Soruşturmacı tanık dinleyebilir, keşif yapabilir ve bilirkişiye başvurabilir.
Soruşturma işlemleri bir tutanakla tespit olunur. Tutanak; işlemin nerede ve
ne zaman yapıldığı, işlemin mahiyeti, kimlerin katıldığı, ifade alınmış ise
soruları ve cevapları belirtecek şekilde düzenlenir ve
soruşturmacı, katip, ifade sahibi ve varsa keşif sırasında hazır
bulunanlarca imzalanır. İfade alınırken tanığa ve bilirkişi tayini durumunda
bilirkişiye yemin ettirilir; tanığın kimliği, adresi ve benzeri açıklayıcı
bilgileri belirtilir.
c)
Yükseköğretim kurumlarının personeli, soruşturmacıların istedikleri her türlü
bilgi, dosya ve başka belgeleri hiçbir gecikmeye mahal bırakmaksızın verirler
ve istenecek yardımları yerine getirirler.
ç)
Soruşturmacı, hakkında soruşturma açılan kişi ve eylemlerle sınırlı olmak
üzere soruşturmayı yürütür ve tamamlar. Soruşturma esnasında soruşturulan
eylemin dışında başka disiplin suçlarının işlendiğini veya aynı suç
kapsamında başka kişilerin soruşturmaya dahil edilmesi gerektiğini
tespit eden soruşturmacı, durumu yetkili mercie bildirir.
d)
Öğrencinin, disiplin suçunu işledikten sonra yükseköğretim kurumundan her ne
sebeple olursa olsun ayrılmış olması, soruşturma açılmasına, devamına ve
gerekli kararların alınmasına engel teşkil etmez.
e) Öğrenci
başka bir yükseköğretim kurumunda eğitim aldığı sırada disiplin cezasını
gerektiren bir suç işlediğinde soruşturma yapma ve disiplin cezası verme
yetkisi o yükseköğretim kurumuna aittir. Öğrenci hakkında verilen karar,
uygulanmak üzere öğrencinin kayıtlı olduğu yükseköğretim kurumuna
gecikmeksizin bildirilir.
f)
Yükseköğretim kurumundan bir veya iki yarıyıl uzaklaştırma cezası ile çıkarma
cezasını gerektiren suçlarda soruşturma açmaya yetkili amirin teklifi üzerine
veya re’sen, rektörün kararıyla otuz günü geçmemek üzere öğrencinin
yükseköğretim kurumu binalarına sokulmaması yönünde tedbir uygulanabilir.
g)
Soruşturma sonuçlandığında bir rapor düzenlenir. Raporda soruşturma onayı,
soruşturmaya başlama tarihi, soruşturulanın kimliği, isnat edilen suç
konuları, soruşturmanın safhaları, deliller ve alınan savunma özetlenir.
İsnat edilen suçun sabit olup olmadığı tartışılır ve sabit bulunması halinde
eyleme uyan disiplin cezası teklif edilir. Soruşturmayla ilgili belgelerin
asıl veya suretleri bir dizi pusulasına bağlanarak rapora eklenir. Soruşturma
raporu, dosya ile birlikte soruşturmayı açan mercie tevdi edilir.
ğ) Aynı
olaydan dolayı, öğrenci hakkında ceza kovuşturmasının başlamış olması,
disiplin soruşturmasını geciktirmez. Öğrenci hakkında ceza kovuşturması
açılmış olması, mahkûm olması veya olmaması disiplin cezasının verilmesine
engel teşkil etmez.
(7)
Disiplin cezası verme yetkisi:
a) Kınama
ve yükseköğretim kurumlarından bir haftadan bir aya kadar uzaklaştırma
cezaları ilgili fakülte dekanı, enstitü, konservatuvar, yüksekokul veya
meslek yüksekokulu müdürünce verilir.
b)
Müşterek mekânlarda işlenen disiplin suçlarından dolayı kınama ve
yükseköğretim kurumlarından bir aya kadar uzaklaştırma cezası verme yetkisi
rektöre aittir.
c)
Yükseköğretim kurumundan bir veya iki yarıyıl için uzaklaştırma cezası ile
yükseköğretim kurumundan çıkarma cezaları, yetkili disiplin kurulunca
verilir.
ç)
Fakülte, enstitü, konservatuvar, yüksekokul veya meslek yüksekokulunca
yürütülen soruşturmalarda bu birimlerin yönetim kurulları, rektörlük
tarafından yürütülen soruşturmalarda ise üniversite yönetim kurulu, disiplin
kurulu görevini yerine getirir.
(8)
Disiplin kurullarının çalışma usulü:
a) Disiplin
kurulu, başkanın çağrısı üzerine belirlenecek yer, gün ve saatte toplanır.
b)
Toplantı gündeminin hazırlanması, ilgililere duyurulması, kurul
çalışmalarının düzenli yürütülmesi, başkan tarafından sağlanır.
c) Disiplin
kurulu olarak yönetim kurulunun toplantı nisabı, kurul üye tam sayısının
salt çoğunluğudur.
ç)
Disiplin kurullarında raportörlük görevi, başkanın görevlendireceği
üye tarafından yürütülür. Raportör üye, havale edilecek dosyanın
incelenmesini en geç beş gün içinde tamamlar.
d) Kurulda
öncelikle raportörün açıklamaları dinlenir. Kurul gerek görürse
soruşturmacıları da dinleyebilir. Görüşmelerin bitiminde oylama yapılır ve
karar başkan tarafından açıklanır.
(9)
Oylama, karar ve karar süreleri:
a)
Disiplin cezası vermeye yetkili makamlar, soruşturmada eksiklik olduğunun
tespiti halinde eksikliklerin giderilmesi amacıyla dosyayı iade edebilir,
soruşturmacı tarafından önerilen disiplin cezasını aynen verebilir,
hafifletebilir veya reddedebilir.
b)
Disiplin kurullarında kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile
alınır. Oyların eşitliği halinde, başkanın kullandığı oy yönünde çoğunluk
sağlanmış sayılır.
c)
Soruşturmacı, disiplin kurulu üyesi ise soruşturmasını yürüttüğü dosyanın
toplantılarına katılamaz ve oy kullanamaz.
ç)
Disiplin cezası vermeye yetkili amirler kınama, yükseköğretim kurumundan bir
haftadan bir aya kadar uzaklaştırma cezalarına soruşturmanın tamamlandığı
günden itibaren en geç on gün içinde karar vermek zorundadır. Diğer disiplin
cezalarının verilmesini gerektiren hallerde, dosya derhal disiplin kuruluna
havale edilir. Disiplin kurulu, dosyayı aldığı tarihten itibaren en geç on
gün içinde karar verir.
d)
Disiplin cezalarını vermeye yetkili amirler ile disiplin kurulları, disiplin
suçunu oluşturan eylemlerin ağırlığını, soruşturulan öğrencinin daha önce bir
disiplin cezası alıp almadığını, işlediği fiil dolayısıyla pişmanlık duyup
duymadığını, yükseköğretim kurumundaki geçmiş davranış, çalışma ve
başarılarını dikkate alarak bir derece alt ceza verebilir. Bir derece alt
cezayı, asıl cezayı vermeye yetkili makam verir.
(10)
Disiplin soruşturmasının sonucunun bildirilmesi, başvuru yolları ve cezaların
uygulanması:
a)
Disiplin soruşturmasının sonucu, hakkında disiplin soruşturması yürütülen
öğrenci ile varsa mağdura bildirilir.
b)
Disiplin soruşturması sonunda verilen disiplin cezası, soruşturma açmaya
yetkili amir tarafından yukarıda sayılanlara ilaveten; öğrenciye burs veya
kredi veren kuruluşa ve yükseköğretim kurumuna bildirilir.
c)
Disiplin cezası vermeye yetkili amir veya kurul kararlarında hangi tarihten
itibaren uygulanacağı belirtilmediği takdirde, disiplin cezaları verildikleri
tarihten itibaren uygulanırlar.
ç)
Disiplin amirleri ve kurullarınca verilen disiplin cezalarına karşı on beş
gün içinde üniversite yönetim kuruluna itiraz edilebilir. Dosya kapsamında,
disiplin suçunu oluşturan fiil sebebiyle doğrudan mağdur olan kişi de aynı
usulle karara itiraz edebilir. Cezalar öğrencinin dosyasına işlenir.
d) İtiraz
halinde, üniversite yönetim kurulu, on beş gün içinde itirazı kabul veya
reddeder. İtirazın kabulü halinde yetkili disiplin amiri veya kurulu kabul
gerekçesini dikkate alarak otuz gün içinde karar verir.
e)
Öğrencilere verilen disiplin cezalarına karşı, itiraz hakkı kullanılmadan da
idari yargı yoluna başvurulabilir.
(11) Özel
olarak düzenlenen haller hariç öğrenciye yapılacak
tebligatta, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu
hükümleri uygulanır. Ancak yükseköğretim kurumuna kaydolurken bildirdiği
adresi değiştirdiği halde, bunu mensubu bulunduğu yükseköğretim kurumuna
bildirmeyen veya yanlış ya da eksik bildiren öğrenciye, yükseköğretim
kurumunda kayıtlı adresine gönderilmiş tebligat, usulüne uygun tebligat
sayılır.
(12)
Disiplin soruşturmasına ait dosyalar dizi pusulasıyla birlikte teslim edilir
ve alınır. Dizi pusulasının altında teslim eden ve alanın imzaları bulunur.”
|