Mantık Anabilim Dalı

Mantık bilimi; zihni hatadan koruması, bilinenlerden hareketle bilinmeyenin bilgisine eriştirmesi, akla ölçüt kazandırması, hakkı batıldan ve hayrı şerden ayırması özelliğiyle kişinin iki cihanda saadete ulaşmasına öncülük eden bir sanat/bilimdir. Bireyin kendi kendine ve çevresiyle hareket noktasının en temel alanıyla ilgilendiği için Müslüman filozoflar mantığı “ilimleri başı” veya “ilimlerin hizmetkârı” olarak da isimlendirmişlerdir. Onları bu türden isimlendirmelere götüren sebep, mantık olmaksızın sağlam bir düşünme ve ifade/hareket noktasının daima hataya teşne olacağı mülahazasıdır. Bundan dolayı Müslüman bilginler, temeli Antik Yunan filozofları tarafından ortaya konulmuş ve sistemleştirilmiş olan bu bilime gereken önemi vermişler ve kendi kültür havzalarında hem diğer İslâm ilimlerinin hem de Batı düşünce geleneğinin faydalanabileceği devasa bir imkân/çalışma ve üretme alanını miras bırakmışlardır. Medreselerdeki yerini ve önemini koruduğu gibi son dönem yenileşme hareketlerindeki yerini de almıştır. Daru’l-Funûn’un Ulumu-ı Şer’iye bölümünde Felsefe Grubu derslerinin altında mantık dersi verilmiştir. Düşünce tarihi boyunca önemini kaybetmeyen Mantık ilmi, günümüzde de ilahiyat fakültelerinde okutulan temel dersler arasındadır.